In mijn dagelijkse werkpraktijk zie ik (gemeente)besturen worstelen met draagvlak. Bewoners klagen over het een of ander en wensen maatregelen van de gemeente. De gemeente gaat aan de slag, vaak met bewoners, om tot passende maatregelen te komen. Dikwijls is het heel proces om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Het is een karwei om tot voorstellen te komen, die de goedkeuring kunnen krijgen van de bewonersgroep waarmee wordt samengewerkt.
Die voorstellen worden, al dan niet na een peiling onder bewoners, voorgelegd aan het college van B&W of misschien gedeputeerde staten om vrij te geven voor de inspraak. En in die inspraak blijkt dat vele andere bewoners andere meningen hebben over het ontwikkelde voorstel. Soms is het gefundeerde en terechte kritiek en soms ook geroeptoeter vanuit de zijlijn. Gevolg van de kritiek is dat bestuurders en raads- of statenleden zich afvragen: “Is er wel draagvlak voor dit voorstel?”. Het gekke is dat je in die discussies zelden een definitie hoort over wat draagvlak dan precies is. Is dat 50% + 1? Of ligt dat anders? Zonder die definitie kunnen de discussies lang duren.
Enfin, onzekerheid bij bestuurders over draagvlak leidt vaak tot uitstel of afstel van de maatregel. En dat leidt weer tot grote frustraties van bewoners die eindelijk eens maatregelen willen zien voor de klachten die zij hebben of de zaken die zij nastreven. Zo bijten overheden zichzelf in de staart. Want de kiezer rekent hen af op traagheid en besluiteloosheid.
Zoeken naar zekerheid over draagvlak leidt vaak tot besluiteloosheid en dat op zich al vermindert draagvlak voor elk volgend besluit. In het onzeker zoeken naar draagvlak kunnen overheid en bewoners van elkaar vervreemden. Niet productief.
Bestuurders en raads- of statenleden zullen zich moeten realiseren dat zij gekozen zijn om namens bewoners, hun kiezers, knopen door te hakken. Knopen doorhakken doe je niet zomaar en levert niet altijd de populariteitsprijs op. Knopen doorhakken, doe je op basis van een heldere, doordachte en uitlegbare visie. Die visie zou de politieke inzet moeten zijn bij de verkiezingen. En, let wel, een dergelijke visie is niet een waterig verkiezingsprogram maar een robuust (thematisch) kompas voor vraagstukken in de samenleving. Als dat kompas er niet is rest angst voor ontevreden bewoners en gaat het zoeken naar draagvlak onverminderd door.